Ішкі және сыртқы академиялық ұтқырлық

АКАДЕМИЯЛЫҚ ҰТҚЫРЛЫҚ ТУРАЛЫ ЕРЕЖЕ

1. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1.1. Осы академиялық ұтқырлық туралы ереже (бұдан әрі – Ереже) «Н.Бекбосынов атындағы Маңғыстау энергетикалық колледжі» МКҚК (бұдан әрі-Колледж) білім алушыларының академиялық ұтқырлығынан өту тәртібін реттеу мақсатында әзірленді.

1.2. Колледж білім алушылары осы Ережеге сәйкес, егер бұл Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту Министрлігінің нормативтік құжаттарына, Колледж Жарғысына қайшы келмесе академиялық ұтқырлық бағдарламаларына қатысуға құқығы бар.

1.3. Білім алушылардың академиялық ұтқырлығы негізінде жүзеге асырылады:

 1) Қазақстан Республикасының Білім беру ұйымдары арасындағы шарттар;

 2) шет мемлекеттердің білім беру ұйымдары арасындағы шарттар;

 3) жеке шақырулар негізінде;

1.4.Шетелдік іс сапарлардың тиімділігі мен нәтижелілігін арттыру, сондай-ақ қаражатты ұтымды пайдалану мақсатында академиялық ұтқырлық бағдарламаларына қатысушылардың барлық сапарлары колледждің Педагогикалық кеңесінің ұсынысы бойынша жүзеге асырылады.

1.5. Академиялық ұтқырлық ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану арқылы онлайн форматта жүзеге асырылуы мүмкін.

 2. НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР

-   ҚР «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі № 319 Заңы;

- ҚР Оқу-ағарту Министрінің «Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында оқытудың кредиттік технологиясы бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы» 2023 жылғы 28 наурыздағы №75 бұйрығы;

- 2024-2025 оқу жылына техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру оқу орындарында оқу процесін ұйымдастыру бойынша нұсқаулық-әдістемелік ұсынымдар;

-   Болон декларациясы 19.06.1999 ж.

3. ТЕРМИНДЕР МЕН АНЫҚТАМАЛАР

Академиялық ұтқырлық-білім алушыларды белгілі бір академиялық кезеңге (семестрге немесе оқу жылына) басқа колледжге (ел ішінде немесе шетелде) оқыту немесе зерттеу жүргізу үшін жіберуші колледжде академиялық кредиттер түрінде меңгерілген оқу бағдарламаларын, модульдерді/пәндерді міндетті түрде қайта есептей отырып немесе қабылдаушы колледжде оқуын жалғастыру үшін ауыстыру.

Қабылдаушы колледж-алмасу бағдарламасы бойынша екі апта, бір немесе одан да көп ай, бір немесе одан да көп семестрлер шеңберінде оқуға арналған колледж.

Қашықтықтан оқыту-педагог пен білім алушының қашықтықтан, оның ішінде ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдана отырып өзара іс-қимылы кезінде жүзеге асырылатын оқыту.

Трансферттің (аударымның) және кредиттерді жинақтаудың Еуропалық жүйесі - білім беру траекториясын, колледжді және оқу елін ауыстырған кезде оларды салыстыру және қайта есептеу (кредиттер мен бағалар) жүзеге асырылатын БББ құрамдас бөліктерінің (модуль/пәндер, практика) сынақ бірліктерін (кредиттерін) беру тәсілі.

АҰ координаторы-функционалдық міндеттеріне сәйкес қабылдаушы колледжбен академиялық ұтқырлық бағдарламасын жалпы үйлестіруді жүзеге асыратын тұлға.

Оқытудың кредиттік технологиясы-білім алушының оқу жұмысы көлемінің біріздендірілген бірлігі ретінде кредитті пайдалана отырып, БББ құрамдас бөліктерін зерделеу реттілігін таңдау және дербес жоспарлау негізінде оқыту.

Кредиттік-модульдік оқыту технологиясы-мазмұнды модульдерді меңгеру үшін қажетті студенттің оқу жүктемесін өлшеу бірлігі ретінде модульдік оқыту технологиялары мен ECTS кредиттерінің бірлігінде оқыту.

Ынтымақтастық туралы Меморандум-техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру саласындағы халықаралық ынтымақтастықты дамыту мақсатында белгілі бір (мерзімсіз) мерзімге жасалатын Колледж мен әріптес колледж арасындағы екі жақты келісім.

Оқыту келісімі - білім алушы серіктес колледжде оқуды жоспарлап отырған ECTS кредиттері бар БББ құрамдас бөліктерін қамтитын келісім.

Үлгерімнің орташа балы-таңдалған бағдарлама бойынша білім алушының бір оқу жылындағы оқу жетістіктерінің деңгейін орташа өлшемді бағасы (модульдер/пәндер бойынша аралық аттестаттауды бағалау балдарының цифрлық баламасына кредиттер туындылары сомасының ағымдағы оқу кезеңіндегі кредиттердің жалпы санына қатынасы).

Транскрипт-кредиттер мен бағаларды әріптік және цифрлық түрде көрсете отырып, оқудың, практикадан өтудің, тағылымдамадан өтудің тиісті кезеңінде БББ-ның игерілген компоненттерінің тізбесін қамтитын құжат.

Академиялық ұтқырлық бағдарламасының қатысушысы-академиялық ұтқырлық шеңберінде оқудан, практикадан, тағылымдамадан өтетін білім алушылар. 

4. БЕЛГІЛЕР МЕН ҚЫСҚАРТУЛАР

ҚР	Қазақстан Республикасы
ҚР ОАМ	Қазақстан Республикасы оқу-ағарту министрлігі
БББ	Білім беру бағдарламасы
ОЖЖ	Оқу жұмыс жоспары
ОЖБ	Оқу жұмыс бағдарламасы
КОТ	Кредиттік оқыту технологиясы
КМОТ	Кредиттік-модульдік-оқыту технологиясы
ОӘК	Оқу-әдістемелік кабинет
ОБ	Оқу бөлімі
ҚББТ	Қашықтықтан білім беру технологиялары
ОҚ	Оқытушылар құрамы

5. АКАДЕМИЯЛЫҚ ҰТҚЫРЛЫҚ МАҚСАТТАРЫ 

5.1. Білім алушылардың академиялық ұтқырлығының мақсаттары:

-   еңбек нарығында бәсекеге қабілетті маман даярлауға жәрдемдесу;

-   білімнің, құзыреттіліктің және біліктілік деңгейінің сапасын арттыру;

-   білім беру процесінде білім, технология, инновациямен алмасу;

-   халықаралық білім беру кеңістігінде колледждің танымалдылығын арттыру;

-   Болон процесінің принциптерін жүзеге асыру.

6. БІЛІМ АЛУШЫЛАРДЫҢ АКАДЕМИЯЛЫҚ ҰТҚЫРЛЫҒЫН ІСКЕ АСЫРУ ПРОЦЕСІ 

6.1 Академиялық ұтқырлық бағдарламасына қатысуға үміткерлер (бұдан әрі-үміткер) ақылы да, мемлекеттік білім беру гранты есебінен де екінші семестрден алтыншы семестрге дейін 3 жылдық оқу мерзімімен және үшінші семестрден сегізінші семестрге дейін 4 жылдық оқу мерзімімен МЭК білім алушылары бола алады. Қабылдаушы колледждерде оқыту күндізгі және қашықтықтан жүргізілуі мүмкін.

6.2 Академиялық ұтқырлық бағдарламасына қатысуға үміткерлер келісім/меморандум болған жағдайда құжаттарды тапсыра алады.

6.3.Үміткерлерде барлық академиялық ұтқырлық бағдарламалары үшін. GPA кем дегенде 2,67 (екі бүтін жүзден алпыс жеті) балл болуы тиіс.

6.4 Сыртқы АҰ-қа үміткерлер В2 (Upper Intermediant) деңгейінен төмен емес шет тілін меңгеруі тиіс, бұл сертификаттармен (IELTS, TOEFL, DELF, HSK, Test DAF) расталады, сондай-ақ басқа білім беру ұйымдары берген деңгей сертификаттары ескеріледі.

6.5 Академиялық ұтқырлық шеңберінде үміткерлер қабылдаушы колледждерде, оның ішінде шетелдік және отандық серіктес колледждерде оқи алады.

6.6 Академиялық ұтқырлық бағдарламалары туралы ақпаратты МЭК әлеуметтік желілерінде жариялайды және/немесе ОБ қызметкерлері мен топ жетекшілері үміткерлердің назарына жеткізеді.

6.7 Академиялық ұтқырлық бағдарламасына қатысуға үміткер 1-қосымшаға сәйкес, қабылдаушы колледж академиялық ұтқырлық бағдарламасына қабылдау ережелері мен мерзімдерін регламенттейтін халықаралық бағдарламаларды қоспағанда, белгіленген уақытта ОБ қажетті құжаттар пакетін ұсынады.

6.8 Үміткер өз бетінше және/немесе бөлім меңгерушісінің көмегімен қабылдаушы колледжді таңдауға, оқуға арналған модульдердің тізбесін айқындауға құқылы. Қабылдаушы колледжбен келісу үшін БББ, ЖОБ, ОЖБ бойынша оқуды өткізуге басшының ОЖ жөніндегі орынбасары жауапты болады.

6.9 Үміткерлерді іріктеу үшін МЭК ішінде конкурстық комиссия (бұдан әрі-Комиссия) құрылады, ол үміткерлер арасында іріктеу жүргізеді.

6.10 МЭК комиссиясы ерекше жағдайларда бағдарлама талаптарының біріне сәйкес келмейтін үміткерлерді іріктеуге құқылы.

6.11 Үміткерлер комиссия мақұлдаған қабылдаушы колледждерде оқи алады.

6.12 Комиссияның хаттамалық шешімінен кейін ОБ 4-қосымшаға сәйкес салыстыру ведомосін дайындайды.

6.13 Алдын-ала салыстыру ведомосінің және Комиссияның 4-қосымшаға сәйкес хаттамалық шешімінің негізінде, үміткер 5-қосымшаға сәйкес қабылдаушы колледжге академиялық ұтқырлық бағдарламасы бойынша жіберу үшін колледж басшысының атына жеке өзі өтініш береді, қабылдаушы колледжге кетер алдында бір аптадан кешіктірмей, одан кейін БББ «АҰ бағдарламасы бойынша оқуға жіберу туралы» бұйрықтың жобасын дайындайды. Өтінішті уақтылы бермеу үміткерге АҰ бағдарламасына қатысудан бас тартуға негіз болып табылады.

6.14 Оқу бөлімінің меңгерушісі қабылдаушы колледжге жіберу үшін үміткерлерді ресімдеу және өтініш беру процесіне жәрдемдеседі.

6.15 Егер үміткердің ЖОБ-да практикадан өту жоспарланған жағдайда, рәсім «МЭК-те кәсіптік практиканы ұйымдастыру және өткізу қағидаларына» сәйкес жүзеге асырылады.

6.16 Бұйрық шығарылғаннан кейін АҰ бағдарламасына қатысушы (бұдан әрі-қатысушы) дербес және / немесе координатор кеңесінің қолдауымен:

- сыртқы АҰ бағдарламасынан өту кезінде АҰ өтетін елдің уәкілетті өкілдігінде визаны (қажет болған жағдайда) ресімдейді, авиа немесе теміржол билетін брондайды (сатып алады), қабылдаушы елде болу кезеңіне медициналық сақтандыруды ресімдейді (кетер алдында: медициналық сақтандыру міндетті түрде ресімделуі және АҰ координаторына жіберілуі тиіс);

- бағдарламаны өту кезінде ішкі АҰ авиа немесе теміржол билетін брондайды (сатып алады).

6.17. АҰ бағдарламасының өту мерзімі қабылдаушы колледждің оқу процесінің кестесіне сәйкес жеке белгіленеді. Қабылдаушы колледжде оқу басталғанға дейін 80% - дан және одан да көп кредиттердің көлемі игерілген жағдайда үміткер қалған көлемнен ҚББТ бойынша ОБ шешімінде белгіленген кезеңде қорытынды бақылауды тапсыра отырып, жеке мерзімде оралғаннан кейін өтуге құқылы.

6.18 Қатысушы оқу бөлімінің меңгерушісіне, АҰ бойынша координаторға қабылдаушы колледжге келгені және тіркелгені туралы (тіркеу қажет болған жағдайда) хабарлауға тиіс. Қатысушы бір апта ішінде оқу бөлімінің меңгерушісіне қабылдаушы колледж енгізген барлық өзгерістер/толықтырулар туралы хабарлауға және ЖОБ-ны барлық өзгерістермен ОБ-мен келісуге міндетті.

6.19 Білім алушы ұсыну процесінен кейін АҰ-ға қатысудан бас тартқан жағдайда, МЭК білім алушының барлық АҰ бағдарламаларына кейінгі қабылдауларда өтінімдерін қарауға құқылы емес.

6.20 Қабылдаушы колледжде АҰ бағдарламасын аяқтағаннан кейін қатысушы 3 күн ішінде ОБ оралғаны туралы хабарлауға және 8-қосымшаға сәйкес МЭК-ке оқуды қайта бастау туралы өтініш беруге міндетті. Оралғаннан кейін, 3 күн ішінде қатысушы мыналарды ұсынуы керек:

-  Колледж бухгалтериясына қаржылық есеп;

- Қабылдаушы колледжде оқу нәтижелерін тану және стипендия тағайындау үшін АҰ координаторы және ОБ  оқу нәтижелерін қамтитын транскрипт немесе ресми құжат (қажет болған жағдайда).

7. АКАДЕМИЯЛЫҚ ҰТҚЫРЛЫҚТЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУ 

7.1. АҰ қаржыландыру есебінен жүзеге асырылуы мүмкін:

- республикалық немесе жергілікті бюджет қаражаты;

- ақылы қызметтерді сатудан МЭК кірістері;

- жұмыс берушілердің, әлеуметтік әріптестердің гранттары;

- білім алушылардың жеке қаражаты;

8. АКАДЕМИЯЛЫҚ ҰТҚЫРЛЫҚТЫ ІСКЕ АСЫРАТЫН СЕРІКТЕС КОЛЛЕДЖДЕРМЕН 

8.1. Білім алушылардың академиялық ұтқырлығы олардың арасында меморандумдар мен келісімдер жасалған әріптес колледждер арасында ғана жүзеге асырылуы мүмкін.

8.2 Колледжде білім алушылардың АҰ бағдарламаларының координаторы басшының ОЖ жөніндегі орынбасары болып табылады.

8.3 Конкурстық іріктеудің негізгі критерийлері: өз колледжінде бір академиялық кезеңді тек «А», «А-«, «В+», «В», «В-» үлгерімімен аяқтау болып табылады.

8.4 Білім алушылар колледждерге АҰ бағдарламаларын өз бетінше таңдай алады (ел ішінде және/немесе шетелде меморандум мен келісімге қол қойған колледждер арасында), оқуға арналған модульдер тізбесін анықтап, бағдарлама координаторына өтінім бере алады.

9. ІШКІ ШЫҒЫС АКАДЕМИЯЛЫҚ ҰТҚЫРЛЫҚ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ КОЛЛЕДЖДЕРМЕН 

9.1 АҰ координаторы қабылдаушы колледжге қызықтыратын семестрге жұмыс оқу жоспарын ұсыну туралы өтініш береді.

9.2 Білім алушы оқу бөлімінің меңгерушісімен бірлесіп таңдалған колледжде оқу мүмкіндігін қарастырады.

9.3 Оқу бөлімінің меңгерушісі қабылдаушы колледжде зерделенетін ҚББТ-ны зерделеуге жататын модульдер мен модульдердің тізбесін көрсете отырып, алдын-ала салыстыру ведомосімен ұсыныс дайындайды. МЭК салыстыру ведомосінде ОЖБ бойынша оқытылатын барлық модульдер/пәндер көрсетілуі керек.

9.4 Білім алушы кетуге рұқсат беру туралы өтініш береді және екі құжатты да оқу бөлімінің меңгерушісімен және басшының ОЖ жөніндегі орынбасарымен келіседі.  

9.5   Оқу бөлімінің меңгерушісі студентке ұсыныс хат дайындайды. 

9.6 Білім алушы АҰ бойынша координаторға мотивациялық және ұсынымдық хат, өтініш, ұсыныс, транскрипт және жеке куәліктің көшірмесін ұсынады. 

9.7 Білім алушы оқу бөлімінің меңгерушісімен бірлесіп білім алушының өтінішін 2 данада, кету мақсатын, баратын жерін, курсын және т.б. көрсете отырып, және 2 данада оқуға келісім толтырады. 

9.10 АҰ координаторы дайындаған және заңгер, бас бухгалтер қол қойған үшжақты оқыту келісімін колледж басшысы келіседі және бекітеді.

9.11 АҰ координаторы қабылдаушы колледж басшысына білім алушыларды қабылдау туралы өтінішпен ресми хат дайындайды.

9.12 Қабылдаушы колледждің келісімінен кейін (оқуға үшжақты келісімге қол қойылғаннан кейін) колледж АҰ бойынша шығуға рұқсат беру туралы бұйрық шығарады.

10. ШЕТ ЕЛДЕРДЕГІ КОЛЛЕДЖДЕРМЕН СЫРТҚЫ АКАДЕМИЯЛЫҚ ҰТҚЫРЛЫҚ 

10.1 Халықаралық бағдарламаларға қатысуға үміткерлерге қойылатын талаптар сыртқы АҰ бағдарламаларының қағидаларында белгіленеді.

10.2 МЭК комиссиясы аталған бағдарламаларды іріктеу критерийлеріне сәйкес қатысушыларды іріктеуді жүргізеді.

10.3 Құжаттардың түпнұсқаларын ресімдеу және жөнелту кезінде шығыстар қатысушының қаражаты есебінен төленеді.

10.4 Халықаралық бағдарламаларға қатысуды қаржыландыру әрбір жеке АҰ бағдарламасын қаржыландыру қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

10.5 Бөлім меңгерушісі оқу бөлімінің меңгерушісімен бірлесіп қабылдаушы колледжде зерделенетін ҚББТ зерделеуге жататын модульдер мен модульдердің тізбесін көрсете отырып, алдын-ала салыстыру ведомосімен ұсыныс дайындайды. МЭК салыстыру ведомосінде ОЖБ бойынша оқытылатын барлық модульдер/пәндер көрсетілуі керек.

10.6 Білім алушы кетуге рұқсат беру туралы өтініш береді және екі құжатты да бөлімше меңгерушісімен, оқу бөлімінің меңгерушісімен және басшының ОЖ жөніндегі орынбасарымен келіседі.

10. 7 Бөлім меңгерушісі студентке ұсыныс хат дайындайды.

10.8 Білім алушы АҰ бойынша координаторға мотивациялық хат, ұсыныс хат, өтініш, ұсыныс, транскрипт және жеке куәліктің көшірмесін ұсынады. 

10.9 Білім алушы бөлімше меңгерушісімен бірлесіп білім алушының өтінішін 2 данада, кету мақсатын, баратын жерін, курсын және т.б. көрсете отырып, және 2 данада оқуға келісім толтырады. 

10.10 АҰ координаторы дайындаған және заңгер, бас бухгалтер қол қойған үшжақты оқыту келісімін колледж басшысы келіседі және бекітеді.

10.11. АҰ координаторы қабылдаушы колледж басшысына білім алушыларды қабылдау туралы өтінішпен ресми хат дайындайды.

11.  ӘР ТҮРЛІ ӘЛЕУМЕТТІК ТОПТАРДЫ ОҚЫТУ ШАРТТАРЫ 

11.1. Шығыс академиялық ұтқырлық шеңберінде шетелде оқуға үміткерлерді іріктеу кезінде балдары тең болған кезде артықшылығы болады (келесі ретпен):

1) Жетім балалар және ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар;

2) Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2020 жылғы 30 қазандағы №ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен бекітілген № 072/у нысаны бойынша медициналық анықтаманы (шетелге шығушы үшін) ұсынған тиісті шетелдік білім беру ұйымдарында медициналық қорытындыға сәйкес оқуға қарсы көрсетілмеген бала кезінен мүгедектер мен мүгедек балалар. (Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 4 қарашада № 21579 болып тіркелді);

3) көп балалы отбасылардың балалары;

4) аз қамтылған отбасы балалары;

11.2 Білім алушы қаржыландырумен бағдарламаға қатысудан бас тартқан жағдайда, онда қаржылық қолдау тізім бойынша келесі үміткерге беріледі.

11.3 Егер үміткер АҰ бағдарламасына қатысудан бас тартқан жағдайда, онда білім алушы колледж басшысының атына (бас тарту себебін көрсете отырып) өтініш беруге және осы өтініштің түпнұсқасына оқу бөлімшесі меңгерушісі және бөлімше меңгерушісі қолын қойдырып ОБ беруге міндетті.

12.  ҚАБЫЛДАУШЫ КОЛЛЕДЖДІҢ ОҚУ НӘТИЖЕЛЕРІН ТАНУ 

12.1 Қабылдаушы колледждің оқу нәтижелерін тану академиялық ұтқырлықтың міндетті шарты болып табылады, қабылдаушы колледждің білім алушыларға ұсынылған ресми транскриптке немесе қабылдаушы колледжде оқу нәтижелерін қамтитын ресми құжатқа (оқытылған модульдерді, бағаларды, кредиттерді және т.б. көрсете отырып),  практикадан өткені туралы есеп сәйкес қабылдаушы оқу нәтижелерін кейіннен тану болып табылады.

12.2 Кредиттерді қайта есептеу кредиттік оқыту технологиясы бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидаларына, ECTS типі бойынша тану туралы Лиссабон Конвенциясының қағидаттарына және/немесе қол қойылған оқыту келісімдері шеңберінде жүргізіледі.

12.3 Қабылдаушы колледжде кредиттер игерілмеген жағдайда, егер білім алушы бітіру курсы болмаса, игерілмеген кредиттерді қайта игеру МЭК-те жүзеге асырылады. Қабылдаушы колледжде бітіруші курстардың білім алушыларына кредиттер игерілмеген жағдайда, МЭК-ке қайтып келгеннен кейін және қайта тіркелгеннен кейін тапсыру мүмкін емес, бұл жағдайда білім алушының тағы бір курс оқуға қалуы немесе оқудан шығарылуы мүмкін.

12.4 Модульдер/пәндер мен олардың көлемін ОБ алдын-ала салыстыру ведомосінің, транскриптінің және білім алушыларды оқытуға арналған Келісімнің негізінде қайта оқиды. 

12.5 Қайта есептеу кезінде МЭК-те білім алушының тиісті БББ бойынша алынған құзыреттердің нәтижелері және оның дайындық бағыттары ескеріледі.

12.6 Сәйкес келмейтін модульдер мен олардың көлемі МЭК білім алушының транскриптіне академиялық жетістіктер енгізе отырып танылады.

12.7 Алынған бағалар мен кредиттерді ауыстыру қайта есептеу кестесіне сәйкес жүргізіледі.

12.8 Бір кредиттің (ҚР тең бағалы кредитінің) еңбек сыйымдылығы 24 академиялық сағатқа сәйкес келеді.